DHEA-SO4

Siarczan dehydroepiandrosteronu (DHEA-SO4, DHEA-S) jest hormonem steroidowym produkowanym przez nadnercza oraz w mniejszym stopniu przez jajniki i jądra. Jest jednym z prekursorów do produkcji hormonów płciowych — estrogenów i testosteronu.Poziom DHEA-S w organizmie jest odzwierciedleniem funkcji nadnerczy i produkcji hormonów androgenowych. Badanie DHEA-S jest używane do oceny pracy nadnerczy, identyfikacji zaburzeń hormonalnych oraz monitorowania stanu zdrowia w kontekście różnych chorób związanych z nadmiarem lub niedoborem hormonów płciowych.

Oznaczenie DHEA-SO4 może zostać zlecone przez lekarza w wielu sytuacjach klinicznych, w których istnieje podejrzenie zaburzeń hormonalnych.

Do najczęstszych wskazań do wykonania tego badania należą:

• diagnostyka zaburzeń funkcji nadnerczy — zarówno nadczynności, jak i niedoczynności,
• podejrzenie zespołu policystycznych jajników (PCOS) — objawem może być hirsutyzm, nieregularne miesiączki, trudności z zajściem w ciążę,
• objawy takie jak nadmierne owłosienie, trądzik, łysienie typu męskiego — mogą być spowodowane podwyższonym stężeniem androgenów; oznaczenie DHEA-S wykonuje się wtedy w celu identyfikacji źródła problemu,
• zaburzenia dojrzewania płciowego u dzieci,
• diagnostyka guzów nadnerczy i jajników.

Badanie polega na pobraniu próbki krwi, z której oznaczany jest poziom hormonu. Warto poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, zwłaszcza o doustnych środkach antykoncepcyjnych, glikokortykosteroidach czy leków, które mogą wpływać na stężenia hormonów płciowych. Oznaczenie najlepiej jest wykonać w godzinach porannych.

Prawidłowe stężenie jest wyższe u mężczyzn i u wszystkich zmniejsza się wraz z wiekiem. Jest to efektem naturalnego procesu starzenia się organizmu.

Podwyższony poziom DHEA-SO4 jest często obserwowany w przypadku:

• zespołu policystycznych jajników (PCOS),
• nowotworów nadnerczy,
• wrodzonego przerostu nadnerczy (CAH),
• hiperandrogenizmu.

Zbyt niskie stężenie DHEA-SO4 może być związane z:

• niedoczynnością nadnerczy (chorobą Addisona),
• starzeniem się — powolne obniżanie stężenia DHEA-S jest naturalnym procesem fizjologicznym,
• chorobami metabolicznymi (cukrzycą typu 2, otyłością lub przewlekłymi chorobami układu krążenia).