CK (kinaza kreatynowa)

Oznaczenie kinazy kreatynowej zalecane jest przez lekarzy w diagnostyce chorób mięśni szkieletowych, mięśnia sercowego oraz w niektórych schorzeń neurologicznych. Używa się go także do oceny skutków urazów lub operacji oraz w monitorowaniu leczenia statynami.

Badanie poziomu kinazy kreatynowej wymaga odpowiedniego przygotowania, aby wynik był miarodajny. Zalecenia dla pacjenta obejmują:

• unikanie intensywnego wysiłku fizycznego na 24 godziny przed badaniem (aktywność mięśniowa może fałszywie podwyższyć poziom CK w surowicy),
• poinformowanie lekarza o przyjmowanych lekach (na przykład statyn, sterydów anabolicznych czy diuretyków),
• zgłoszenie wszelkich urazów mięśniowych lub zabiegów chirurgicznych,
• podejście do badania na czczo (8-12h po ostatnim posiłku).

Rekomendowane wartości wyników są inne w zależności od płci oraz wieku badanej osoby. Różnice te wynikają z większej masy mięśniowej mężczyzn, która ma wpływ na wyższy poziom CK.

Co oznacza podwyższony poziom CK?

Zbyt wysokie stężenie kinazy kreatynowej może wskazywać na stany chorobowe związane z uszkodzeniem tkanki mięśniowej. Najczęstsze przyczyny to:

• zawał mięśnia sercowego,
• rabdomioliza (jest to masywny rozpad mięśni),
• miopatie (na przykład dystrofie mięśniowe czy zapalenie mięśni),
• przebyte urazy i operacje,
• zażywanie leków (na przykład statyn).

Obniżony poziom CK

Zbyt niskie stężenie kinazy kreatynowej rzadko ma istotne znaczenie kliniczne. Występuje u osób starszych, u których dochodzi do naturalnej utraty masy mięśniowej. Może być też wynikiem długotrwałego unieruchomienia czy ciężkich niedoborów żywieniowych, ponieważ mogą prowadzić one do zaniku mięśni. Obniżony poziom CK może także towarzyszyć chorobom układu nerwowego, które powodują zmniejszenie aktywności mięśniowej.