Cholesterol LDL met. bezpośrednią

Cholesterol LDL (LDL-CH) to kompleks białkowo-lipidowy zbudowany z cholesterolu i jego głównego nośnika — lipoproteiny o niskiej gęstości (low-density lipoprotein). Źródłem cholesterolu są dieta oraz endogenna synteza. Cholesterol związany z LDL jest formą pozwalającą na transport tego związku do komórek. Potocznie określa się go także mianem złego cholesterolu, co wynika z faktu, że zbyt wysoki poziom LDL-CH zwiększa ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego. Ma bowiem tendencję do odkładania się w mięśniówce gładkiej ścian tętnic i wchodzi w skład blaszek miażdżycowych.

Badanie poziomu cholesterolu LDL jest zalecane wszystkim, ponieważ zaburzenia gospodarki lipidowej często nie dają żadnych objawów, a wywierają negatywny wpływ na pracę układu krążenia. W zależności od wieku i czynników ryzyka należy wykonywać je w różnych odstępach czasowych.

U zdrowych dzieci warto sprawdzić wartość cholesterolu LDL chociaż raz około 10. roku życia. Młodym dorosłym bez czynników ryzyka zaleca się pomiary co 4-6 lat. Z kolei u mężczyzn po 45. roku życia i kobiet po 55. roku życia badanie powinno być wykonywane raz w roku.

U osób, które mają obciążony wywiad medyczny, lekarz może zalecić częstsze kontrole. Do takich czynników ryzyka należą na przykład:

• nadciśnienie tętnicze,
• nadwaga lub otyłość,
• palenie tytoniu (obecnie lub w przeszłości),
• występowanie chorób układu krążenia w rodzinie (np. zawał serca, udar mózgu, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze),
• przebyty zawał lub udar,
• cukrzyca,
• choroba wieńcowa lub dolegliwości, które mogą na nią wskazywać,
• siedzący tryb życia,
• dieta bogata w tłuszcze zwierzęce,
• wrodzone zaburzenia lipidowe (np. dziedziczna hipercholesterolemia rodzinna).

W celu oznaczenia stężenia cholesterolu LDL pobiera się krew żylną. Wynik badania musi być zinterpretowany przez lekarza, gdyż konieczna jest ocena indywidualnego ryzyka sercowo-naczyniowego.

Na badanie należy zgłosić się na czczo (tj. 8-12 godzin od spożycia ostatniego posiłku) w godzinach porannych. Przed badaniem należy stosować normalną dietę oraz w miarę możliwości ograniczyć nadmierny stres i wysiłek fizyczny.

Za nieprawidłowe u osób zdrowych można uznać stężenie cholesterolu LDL we krwi ≥3,0 mmol/l (115 mg/dl). Zbyt wysoki poziom cholesterolu LDL może prowadzić do następujących chorób:

• miażdżyca,
• choroba wieńcowa,
• zawał serca,
• udar mózgu.

O zbyt niskim poziomie cholesterolu LDL mówimy zazwyczaj wtedy, gdy osiąga on wartość poniżej 50 mg/dl. Na ogół jest to efekt stosowania leków obniżających poziom cholesterolu. Rzadziej wymaga dalszej diagnostyki. Naukowcy nie są zgodni, czy zbyt niski poziom cholesterolu LDL wiąże się z ryzykiem dla zdrowia. Przypuszcza się, że może świadczyć o następujących schorzeniach:

• zaburzenia wchłaniania (np. na podłożu chorób jelit),
• niedożywienie,
• nadczynność tarczycy,
• przewlekłe choroby wątroby,
• przewlekły stan zapalny,
• białaczka.