Mocz – badanie ogólne

Badanie ogólne moczu jest jednym z podstawowych badań diagnostycznych, które służy ocenie stanu zdrowia pacjenta. Pozwala na szybkie wykrycie nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu moczowego, układu krążenia czy układu nerwowego.Analiza moczu jest badaniem nieinwazyjnym, a jego wykonanie dostarcza ważnych informacji na temat infekcji dróg moczowych, chorób nerek, cukrzycy lub innych zaburzeń metabolicznych.

Badanie ogólne moczu jest jednym z pierwszych, jakie lekarz zaleca w celu diagnostyki wielu chorób. Wykonuje się je także w ramach przesiewowych i rutynowych kontroli zdrowia.

Inne zalecenia do przeprowadzenia analizy próbki moczu to:

• podejrzenie infekcji dróg moczowych (częste, bolesne oddawanie moczu, gorączka),
• ocena funkcji nerek (np. u pacjentów z chorobami przewlekłymi — cukrzycą lub nadciśnieniem),
• monitorowanie stanu zdrowia w chorobach metabolicznych,
• ocena skuteczności leczenia infekcji lub chorób nerek.

Do badania niezbędne jest samodzielne przygotowanie próbki moczu. Powinna być pobrana ze środkowego strumienia (pierwszą porcję moczu oddaje się do toalety, a kolejne kilka mililitrów do specjalnego pojemnika). Najlepiej zebrać próbkę rano, zaraz po przebudzeniu, gdy mocz jest najbardziej skoncentrowany.

Należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego oraz spożywania dużych ilości płynów na kilka godzin przed badaniem — czynności te mogłyby zafałszować wyniki.

Mocz stanowi substancję, z którą organizm pozbywa się metabolitów leków i produktów przemiany materii. Wiele środków może zaburzać wyniki analizy:

• antybiotyki mogą zmieniać skład chemiczny moczu, a niektóre (np. nitrofurantoina) wpływają na jego barwę;
• diuretyki zmieniają ciężar właściwy moczu;
• należy uważać także na suplementy witaminowe (zwłaszcza witaminę C), ponieważ mogą fałszować wyniki dotyczące obecności cukru i ciał ketonowych.