LH (hormon luteinotropowy)

Hormon luteinotropowy (lutropina) jest wydzielany przez przedni płat przysadki. Synteza lutropiny uwarunkowana jest obecnością gonadoliberyny — innego hormonu wytwarzanego w podwzgórzu.  LH stymuluje produkcję estrogenów u kobiet i wpływa na prawidłowy przebieg owulacji — jego odpowiednie stężenie odpowiada m.in. za uwalnianie komórki jajowej z pęcherzyka.LH po owulacji reguluje stężenie progesteronu i luteinizację ciałka żółtego, a w przypadku zapłodnienia i ciąży umożliwia jej utrzymanie. Jest niezbędny w celu prawidłowego zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej w ścianie macicy.

U mężczyzn lutropina wpływa na produkcję testosteronu przez jądra. Poziom hormonu LH w okresie życia mężczyzny jest względnie trwały i powinien wynosić między 1,1 – 7,0 mlU/ml.

Do najczęstszych przyczyn badania stężenia LH należy diagnostyka niepłodności kobiet i mężczyzn. Oprócz LH warto wykonać również oznaczenie poziomu FSH (hormonu folikulotropowego), estradiolu, testosteronu, progesteronu i prolaktyny, co pozwala na pełny obraz diagnostyczny i może posłużyć jako wyjaśnienie podłoża niepłodności u par.

Dodatkowo LH jest przydatne w diagnostyce chorób jajników (zespołu policystycznych jajników), zaburzeń cyklu miesiączkowania, monitorowaniu owulacji oraz oznaczaniu czynności jajników. Badanie jest także zalecany przy wystąpieniu takich objawów jak: łysienie, pojawienie się owłosienia typu męskiego, nasilonego trądziku czy zaburzeń miesiączkowania.

U dzieci badanie poziomu lutropiny znajduje zastosowanie w przypadku zbyt wczesnego lub opóźnionego dojrzewania płciowego.

Oznaczanie stężenia lutropiny uzależnione jest od dnia cyklu miesiączkowego. W zależności od fazy poziom LH ulega znacznym wahaniom, dlatego istotne jest uważne śledzenie cyklu i dostosowanie terminu badania do zaleceń lekarza prowadzącego.

W przypadku oceny LH nie ma konieczności stawiania się do punktu pobrań na czczo, jednak warto zachowywać stałą porę pobrania, ponieważ parametr wykazuje zmienność dobową mieszczącą się w zakresie referencyjnym.

W celu oznaczenia zawartości hormonu luteinotropowego wykonuje się pobranie krwi żylnej. Stężenie LH zmienia się w ciągu dnia, dlatego zaleca się zgłosić do pobrania próbki w godzinach porannych.

Niedobór hormonu luteinizującego wpływa na trudności z zajściem w ciążę. Niedostateczny poziom LH powoduje zaburzenia w przekształcaniu komórki jajowej do ciałka żółtego, przez co niemożliwe staje się prawidłowe zagnieżdżenie zarodka w ścianie macicy.

Niedobór lutropiny może wiązać się także z problemem w utrzymaniu ciąży z powodu małej ilości progesteronu, który stymulowany jest właśnie przez odpowiednią aktywność LH.

Należy pamiętać, że stężenie LH u kobiet zależy ściśle od fazy cyklu miesiączkowego. Szczyt poziomu lutropiny przypada na okres owulacji — czyli między 12. a 14. dniem cyklu. Różnice w wartościach LH w organizmie mogą wynikać również z wieku, a także z przebiegu chorób (PCOS, niewydolność jajników oraz braku jąder u mężczyzn).