Opis
Ferrytyna to białko, które magazynuje żelazo w komórkach i uwalnia je w kontrolowany sposób. Znajduje się głównie w wątrobie, śledzionie, szpiku kostnym oraz mięśniach. W surowicy krwi ferrytyna występuje w niewielkich ilościach, ale jej stężenie jest proporcjonalne do zapasów żelaza w organizmie. Właśnie dlatego poziom ferrytyny jest uważany za wskaźnik magazynowanego żelaza. Jest uznawany za bardziej miarodajny parametr świadczący o wysyceniu organizmu tym pierwiastkiem niż pomiar samego stężenia żelaza we krwi.Żelazo jest niezbędne do produkcji hemoglobiny — białka odpowiedzialnego za transport tlenu w czerwonych krwinkach. Niedobór żelaza prowadzi do anemii (niedokrwistości), a nadmiar może powodować uszkodzenie narządów na skutek odkładania się żelaza w tkankach.
Pomiar stężenia ferrytyny we krwi jest istotnym badaniem diagnostycznym, które pozwala ocenić zapasy tego składnika mineralnego w organizmie oraz wykryć różne stany chorobowe związane z jego niedoborem lub nadmiarem.
Wskazania do badania
Badanie ferrytyny jest wskazane w przypadkach, które mogą sugerować zaburzenia gospodarki żelazowej. Zaleca się wykonanie pomiaru, gdy:
- występuje podejrzenie niedoboru żelaza,
- celem jest monitorowanie leczenia anemii,
- należy ocenić stan zapalny i występowanie chorób przewlekłych,
- występuje podejrzenie nadmiaru żelaza,
- przeprowadza się diagnostykę różnicową anemii.
Przebieg badania
Podczas badania poziomu ferrytyny pobiera się próbkę krwi żylnej, którą następnie poddaje się analizie laboratoryjnej. Zaleca się, aby pacjent był na czczo.
Interpretacja wyników
Podwyższone stężenie ferrytyny może wskazywać na:
- nadmiar żelaza — hemochromatozę, nadmierną suplementację żelaza, choroby wątroby,
- stany zapalne — infekcje, choroby autoimmunologiczne, nowotwory,
- choroby wątroby — marskość, zapalenie wątroby.
Obniżone stężenie ferrytyny może sugerować:
- niedobór żelaza — anemię z niedoboru żelaza, przewlekłe krwawienia (np. z przewodu pokarmowego, obfite miesiączki),
- zaburzenia wchłaniania,
- choroby przewodu pokarmowego — celiakię, nieswoiste choroby zapalne jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna).
