Cholesterol HDL

Cholesterol dzieli się na frakcje ze względu na gęstość jego cząsteczek, zwanych fachowo lipoproteinami. Wyróżniamy trzy frakcje cholesterolu: lipoproteiny o wysokiej gęstości (HDL), niskiej gęstości (LDL) oraz bardzo niskiej gęstości (VLDL).Wraz z trójglicerydami wchodzą w skład profilu lipidowego, który jest bardzo ważnym markerem stanu zdrowia układu krwionośnego.

Frakcja HDL nazywana jest często „dobrym cholesterolem”. Odpowiada za transport cholesterolu z krwi i tkanek do wątroby, tym samym prowadzi do obniżenia stężenia cholesterolu w surowicy krwi. Frakcja cholesterolu HDL przyczynia się więc do „oczyszczania naczyń krwionośnych”, dzięki czemu zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych: choroby niedokrwiennej serca oraz miażdżycy.

Badanie stężenia cholesterolu HDL najczęściej wykonuje się wraz z oznaczeniem stężenia cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL oraz triglicerydów, które wspólnie tworzą profil lipidowy.   Badanie cholesterolu HDL zaleca się osobom, które przez różne czynniki (między innymi przez złe nawyki stylu życia) obarczone są większym ryzykiem chorób układu krążenia.

Ocena poziom cholesterolu HDL zalecana jest w przypadku:

• nieprawidłowych wartości lipidogramu,
• cukrzycy,
• nadciśnienia tętniczego,
• przebytego zawału serca,
• palenia tytoniu oraz wyrobów nikotynowych,
• otyłości,
• dziedzicznej hipercholesterolemii,
• stosowania leków — doustnej terapii hormonalnej, beta-blokerów, retinoidów,
• menopauzy,
• stosowania złej diety,
• przewlekłego stresu.

Wszystkie wymienione stany mogą prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych — zwłaszcza śródbłonka, który stanowi wewnętrzną warstwę żył oraz tętnic. Zjawisko to sprzyja osadzaniu się cząsteczek cholesterolu i powstawaniu blaszek miażdżycowych, które prowadzą do zwężenia światła naczyń krwionośnych.

Ocena cholesterolu HDL nie jest badaniem wymagającym pod względem przygotowania. Pacjenci muszą zgłosić się do punktu pobrań na czczo. Zalecana jest co najmniej 8-godzinna przerwa między badaniem a ostatnim posiłkiem oraz unikanie stresu.

Ocena stężenia frakcji cholesterolu HDL odbywa się poprzez pobranie od pacjenta próbki krwi żylnej, która następnie analizowana jest w laboratorium diagnostycznym.

Cholesterol HDL zmniejsza ryzyko miażdżycy oraz choroby niedokrwiennej serca, stąd ważne jest utrzymywanie go na poziomie, który zapewnia nam wspomniane wcześniej  prawidłowe „oczyszczanie” naczyń krwionośnych. Obniżone stężenie frakcji cholesterolu HDL przyczynia się do pogorszenia stanu układu krążenia oraz podwyższonego ryzyka wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych.

Do przyczyn niedoboru cholesterolu HDL należą:

• złe nawyki żywieniowe — dieta bogata w tłuszcze zwierzęce oraz węglowodany proste,
• palenie papierosów,
• nadużywanie alkoholu,
• zwiększona masa ciała,
• zbyt niska aktywność fizyczna.