CA 125

Marker nowotworowy CA 125 odgrywa kluczową rolę w diagnostyce raka jajnika. Badanie antygenu nowotworowego CA 125 może zostać zlecone, gdy:

• wystąpiły objawy sugerujące obecność raka jajnika (bóle w podbrzuszu, nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych, niespecyficzne dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego);
• wystąpiły przypadki raka jajnika lub piersi w rodzinie.

Zmiany w poziomach CA 125 mogą dostarczyć istotnych informacji na temat przebiegu już wykrytego raka jajnika. Badanie antygenu nowotworowego CA 125 stosuje się również do oceny ryzyka nawrotu nowotworu po zakończeniu terapii.

Nieprawidłowy poziom antygenu nowotworowego 125 może być związany także z innymi nowotworami oraz procesami chorobotwórczymi, np. rakiem endometrium, rakiem jajowodów, rakiem trzustki, rakiem wątroby lub rakiem żołądka. Z tego powodu badania antygenu nowotworowego CA 125 nie wykonuje się rutynowo u osób, u których ryzyko raka jajnika nie jest wysokie.

Badanie antygenu nowotworowego CA 125 nie wymaga bycia na czczo. Zalecane jest, aby nie wykonywać badania w trakcie infekcji ani przeziębienia, gdy temperatura ciała jest podwyższona. Badanie antygenu nowotworowego CA 125 należy odroczyć także w terminie krwawienia miesięcznego. Jeśli chodzi o regularnie przyjmowane leki i suplementy diety, np. zawierające biotynę, przed pobraniem krwi do badania należy skonsultować się w tej sprawie z lekarzem.

Badanie antygenu nowotworowego CA 125 wykonuje się na podstawie niewielkiej próbki krwi pobranej z żyły łokciowej. Po pobraniu próbka jest przesyłana do laboratorium, gdzie oznaczane jest stężenia antygenu nowotworowego 125 we krwi pacjenta.

W celu interpretacji wyników badania markera raka jajnika należy zestawić otrzymane rezultaty z zakresem norm referencyjnych, które umieszczane są na wydawanej dokumentacji. CA 125 może się różnić w zależności od grupy etnicznej, płci, wieku i stadium choroby nowotworowej. Wyniki badania antygenu nowotworowego CA 125 powinny być interpretowane zawsze w kontekście całego obrazu klinicznego.

Podwyższony poziom CA 125 może wskazywać na obecność:

• raka jajnika, zwłaszcza w jego zaawansowanych stadiach lub innych nowotworów, np. raka endometrium, raka jajowodów, raka trzustki, raka wątroby lub raka żołądka;
• schorzeń ginekologicznych, np. endometriozy, mięśniaka macicy lub torbieli jajników;
• schorzeń wątroby;
• stanów zapalnych, np. zapalenia narządów miednicy mniejszej, zapalenia opłucnej lub zapalenia otrzewnej.

Antygen nowotworowy CA 125 może wzrastać także w czasie ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze. U pacjentek leczonych na raka jajnika lub po zakończonym leczeniu raka jajnika zmiany poziomu CA 125 z powrotem do wartości w normie mogą oznaczać, że leczenie pomogło i nowotwór nie nawraca.