Aldosteron

Badanie poziomu aldosteronu we krwi przeprowadza się zazwyczaj w diagnostyce zaburzeń elektrolitowych i gospodarki wodno-elektrolitowej oraz w przypadku nadciśnienia tętniczego opornego na leczenie farmakologiczne — zwłaszcza gdy towarzyszy mu hipokaliemia (obniżony poziom potasu).

Oprócz tego oznaczenie stężenia aldosteronu wykonuje się w celu diagnostyki:

• niewydolności nerek,
• zespołu nerczycowego,
• podejrzenia pierwotnego hiperaldosteronizmu (np. zespołu Conna),
• zwężenia tętnicy nerkowej,
• marskości wątroby.

Oznaczenie poziomu aldosteronu polega na pobraniu od pacjenta próbki krwi obwodowej z żyły w zgięciu łokciowym. Badanie wykonuje się w pozycji siedzącej lub leżącej. Istotne jest pozostanie w wybranej pozycji na kilka godzin przed badaniem, aby uzyskać jak najdokładniejszy wynik.

Badanie stężenia aldosteronu wykonuje się na czczo, po co najmniej 8-12 godzinach od ostatniego posiłku. Poziom tego hormonu jest zależny od rytmu dobowego, dlatego pobranie krwi powinno odbywać się w godzinach porannych. Przy wielokrotnym oznaczaniu stężenia aldosteronu ważne jest zachowanie stałej pory pobrania.

Przed badaniem należy skonsultować z lekarzem przyjmowane leki z uwagi na konieczność odstawienia niektórych preparatów nawet 2 tygodnie przed planowanym pobraniem próbki krwi.

Ponieważ intensywny wysiłek fizyczny i stres mogą wpłynąć na poziom aldosteronu, zaleca się ich możliwe unikanie w dniu poprzedzającym badanie. Może mieć to duże znaczenie w kontekście wiarygodności wyników.

Podwyższone wartości aldosteronu mogą mieć charakter pierwotny lub wtórny. 

Do pierwotnych przyczyn nadmiaru aldosteronu (pierwotny hiperaldosteronizm) należą:

• gruczolak kory nadnerczy wydzielający aldosteron (zespół Conna),
• obustronny przerost kory nadnerczy,
• rzadziej rak kory nadnerczy wydzielający aldosteron.

Wtórny nadmiar aldosteronu (wtórny hiperaldosteronizm) może wystąpić w przebiegu:

• niewydolności serca,
• marskości wątroby z wodobrzuszem,
• zespołu nerczycowego,
• zwężenia tętnicy nerkowej,
• odwodnienia,
• stosowania leków moczopędnych. 

Do przyczyn niedoboru aldosteronu należą:

• choroba Addisona (pierwotna niedoczynność kory nadnerczy),
• hipoaldosteronizm hiporeninowy (niski poziom reniny),
• niektóre postacie wrodzonego przerostu nadnerczy,
• stosowanie niektórych leków (inhibitorów ACE czy antagonistów receptora angiotensyny II), 
• dieta bogata w sól.