Proteinogram

Badanie proteinogramu stosuje się w diagnostyce chorób autoimmunologicznych, chorób nerek, chorób nowotworowych, chorób szpiku kostnego, chorób wątroby, stanów zapalnych i wrodzonych zaburzeń produkcji białek.

Wskazaniem do wykonania badania proteinogramu jest zaobserwowanie objawów, takich jak:

• białkomocz;
• częste złamania kości;
• nawracające infekcje;
• neuropatia obwodowa o niewyjaśnionej przyczynie;
• niedokrwistość o niewyjaśnionej przyczynie z niewydolnością nerek;
• niedokrwistość o niewyjaśnionej przyczynie z niewydolnością nerek i bólem kości;
• niewydolność nerek z towarzyszącym wzrostem poziomu białka w surowicy;
• podwyższony poziom wapnia w surowicy;
• rulonizacja erytrocytów, stwierdzona w rozmazie mikroskopowym;
• wysoki poziom białka całkowitego.

Na badanie proteinogramu należy się zgłosić w godzinach porannych i na czczo (od ostatniego posiłku powinno minąć przynajmniej 8 godzin). Przed pobraniem próbki do badania proteinogramu wskazane jest również, aby:

• unikać intensywnego wysiłku fizycznego;
• zrezygnować ze spożywania alkoholu.

Przed wykonaniem badania proteinogramu, decyzję odnośnie do odstawienia leków przyjmowanych na stałe podejmuje lekarz.

Badanie proteinogramu wykonuje się na podstawie niewielkiej próbki krwi pobranej z żyły łokciowej. Po pobraniu próbka jest przesyłana do laboratorium, gdzie nanosi się ją na specjalny nośnik, umożliwiający migrację białek w polu elektrycznym. W trakcie rozdziału białka układają się w paski, które następnie można porównać ze wzorem, możliwe jest również obliczenie procentowego udziału poszczególnych grup białek w surowicy. Poza krwią, materiałem do badania proteinogramu może być również mocz lub płyn mózgowo-rdzeniowy.

Wyniki proteinogramu pokazują stężenie (w g/l) oraz procentowy udział poszczególnych frakcji białkowych w osoczu. Interpretacja wyniku proteinogramu i odstępstw od normy należy do zadań lekarza. Przykładowo, zwiększone stężenie albuminy może wskazywać na odwodnienie, tymczasem zmniejszone stężenie albuminy może mieć różne przyczyny, począwszy od przewlekłego wyniszczenia organizmu (np. w chorobie nowotworowej), przez przewlekłe zakażenia, po zaburzenia w funkcjonowaniu wątroby.

Stężenie beta-globulin w surowicy zmniejsza się w przypadku raka i ostrych oraz przewlekłych infekcji, tymczasem stężenia gammaglobulin przy ostrych, przewlekłych infekcjach, reumatoidalnym zapaleniu stawów i szpiczaku mnogim są podwyższone.