Spironol

Właściwość	Wartość
Dostępność	na receptę
Wskazania	zakrzepica, zakrzepy krwi
Postać	roztwór do wstrzykiwań
Dawka	20 mg, 40 mg, 60 mg, 80 mg, 100 mg, 300 mg
Substancja czynna	enoksaparyna

Clexane — co to za lek, jak działa, w jakim celu się go stosuje?

Zgodnie z klasyfikacją medyczną Clexane to lek przeciwzakrzepowy, który w swoim składzie zawiera substancję czynną enoksaparynę sodową. Należy ona do grupy leków zwanych heparynami drobnocząsteczkowymi lub HDCz. Preparat ma postać roztworu do wstrzykiwań w ampułkostrzykawkach. Ze względu na skład, działanie i przeznaczenie lek dostępny jest tylko na receptę po wcześniejszej konsultacji medycznej. Substancja czynna działa na dwa sposoby, zapobiegając powiększaniu się istniejących zakrzepów krwi oraz formowaniu się nowych zakrzepów we krwi pacjenta.

Podstawowe wskazania do stosowania leku Clexane to:

• leczenie zakrzepów krwi;
• zapobieganie tworzeniu się zakrzepów krwi przed oraz po zabiegu chirurgicznym;
• zapobieganie tworzeniu się zakrzepów krwi u pacjentów, u których doszło do powstawania zakrzepów w krążącej krwi z powodu choroby nowotworowej;
• zapobieganie tworzeniu się zakrzepów w przebiegu krótkotrwałej choroby, gdy pacjent przez pewien czas jest unieruchomiony i istnieje większe ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej;
• zapobieganie tworzeniu się skrzepów w rurkach dializatora (używanego u osób z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek);
• zapobieganie tworzeniu się zakrzepów w niestabilnej dławicy piersiowej lub po przebytym zawale mięśnia sercowego.

Clexane, roztwór do wstrzykiwań — cena, refundacja

Obecnie lek Clexane dostępny jest w kilku stężeniach substancji czynnej. Przy pełnej odpłatności lek kosztuje:

• Clexane (2000 j.m., 20 mg/0,2 ml, 10 ampułkostrzykawek 0,2 ml) - 64,70 PLN;
• Clexane (4000 j.m., 40 mg/0,4 ml, 10 ampułkostrzykawek 0,4 ml) - 122,85 PLN;
• Clexane (6000 j.m., 60 mg/0,6 ml, 10 ampułkostrzykawek 0,6 ml) - 167,30 PLN;
• Clexane (8000 j.m., 80 mg/0,8 ml, 10 ampułkostrzykawek 0,8 ml) - 212,95 PLN;
• Clexane (10 000 j.m., 100 mg/ml, 10 ampułkostrzykawek 1 ml) - 309,15 PLN;
• Clexane (30 000 j.m., 300 mg/3 ml, 1 fiolka 3 ml) - 122,85 PLN. 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami lek Clexane podlega całościowej lub częściowej refundacji w opakowaniach od 20 mg do 100 mg. Za darmo otrzymują go pacjenci poniżej 18. i powyżej 65. roku życia, a także kobiety w ciąży we wszystkich wskazaniach wymienionych w decyzji. Ponadto w ramach częściowej odpłatności mogą nabyć go inni pacjenci w wielu wskazaniach. Wówczas cena preparatu to:

• Clexane (20 mg/0,2 ml, 10 ampułkostrzykawek 0,2 ml) - 24,40 PLN;
• Clexane (40 mg/0,4 ml, 10 ampułkostrzykawek 0,4 ml) - 39,10 PLN;
• Clexane (60 mg/0,6 ml, 10 ampułkostrzykawek 0,6 ml) - 40,10 PLN;
• Clexane (80 mg/0,8 ml, 10 ampułkostrzykawek 0,8 ml) - 43,30 PLN;
• Clexane (100 mg/ml, 10 ampułkostrzykawek 1 ml) - 97,10 PLN.

Clexane — zamienniki lub podobne leki

Na rynku dostępne są leki, które zawierają taką samą substancję czynną w tej samej postaci co Clexane. Należą do nich m.in.: Clexane Forte, Neoparin, Neoparin Forte, Inhixa, Crusia, Losmina, Neoparin Multi i Thorinane. 

Skład Clexane w postaci roztworu do wstrzykiwań w ampułko-strzykawkach

Podstawowym składnikiem leku Clexane jest enoksaparyna sodowa. Ponadto lek Clexane zawiera wodę do wstrzykiwań.

Jak dawkować Clexane?

Stosowanie i dawkowanie leku Clexane ustalane jest indywidualnie przez lekarza. W przypadku wątpliwości należy skonsultować się z nim lub farmaceutą. Zazwyczaj lek podawany jest pacjentowi przez lekarza lub pielęgniarkę, ponieważ podaje się go we wstrzyknięciach podskórnych. Sporadycznie może być podawany we wstrzyknięciu dożylnym lub do rurki dializacyjnej. Decyduje o tym lekarz. Przeciwwskazane jest podawanie preparatu domięśniowo. 

Standardowe dawkowanie zależy od wskazania medycznego do stosowania leku Clexane. Należy stosować się do poniższych wskazań i postępować zgodnie ze wskazówkami lekarza. W leczeniu zakrzepów krwi:

• zalecana dawka to 150 j.m. (1,5 mg) na każdy kilogram masy ciała raz na dobę lub 100 j.m. (1 mg) na każdy kilogram masy ciała dwa razy na dobę);
• o długości terapii decyduje lekarz.

Zapobieganie tworzeniu się zakrzepów w trakcie zabiegu chirurgicznego lub w okresie ograniczonej możliwości poruszania się z powodu choroby:

• zalecana dawka zależy od ryzyka u danego pacjenta i wynosi 2000 j.m. (20 mg) lub 4000 j.m. (40 mg) każdego dnia;
• pierwsze wstrzyknięcie wykonuje się 2 godziny lub 12 godzin przed zabiegiem;
• o długości terapii decyduje lekarz.

Zapobieganie tworzeniu się zakrzepów w leczeniu niestabilnej dławicy piersiowej i po zawale serca typu NSTEMI (zawał serca bez uniesienia odcinka ST):

• zalecana dawka to 100 j.m. (1 mg) na każdy kilogram masy ciała co 12 godzin;
• standardowo stosuje się również aspirynę;
• o długości terapii decyduje lekarz.

Zapobieganie tworzeniu się zakrzepów po zawale serca typu STEMI (zawał serca z uniesieniem odcinka ST) u osób w wieku poniżej 75 lat:

• początkowa dawka wynosi 3000 j.m. (30 mg) we wstrzyknięciu dożylnym;
• jednocześnie podaje się lek także we wstrzyknięciu podskórnym w dawce 100 j.m. (1 mg) na każdy kilogram masy ciała co 12 godzin;
• standardowo stosuje się również aspirynę;
• o długości terapii decyduje lekarz.

Zapobieganie tworzeniu się zakrzepów po zawale serca typu  STEMI u osób w wieku 75 lat lub starszych:

• zalecana dawka to 75 j.m. (0,75 mg) na każdy kilogram masy ciała co 12 godzin;
• maksymalna ilość leku w pierwszych dwóch dawkach wynosi 7500 j.m. (75 mg);
• o długości terapii decyduje lekarz.

Pacjenci poddawani zabiegowi przezskórnej interwencji wieńcowej (tzw. PCI) mogą wymagać dodatkowej dawki przed zabiegiem przezskórnej interwencji wieńcowej, którą podaje się dożylnie. Decyduje o tym lekarz. 

Zapobieganie tworzeniu się skrzepów krwi w rurkach dializatora:

• zalecana dawka to 100 j.m. (1 mg) na każdy kilogram masy ciała na sesję dializacyjną (4h);
• w razie konieczności lekarz może podawać pacjentowi dodatkową dawkę od 50 j.m. (0,5 mg) do 100 j.m. (1 mg) na każdy kilogram masy ciała;
• lek wstrzykuje się do rurki odprowadzającej krew z organizmu (do tzw. linii tętniczej) w chwili rozpoczęcia sesji dializy.

Lek Clexane może być podawany samodzielnie zgodnie z zaleceniami lekarza oraz z instrukcją załączoną do opakowania. O możliwości wdrożenia leku Clexane zamiast innego leku przeciwzakrzepowego decyduje lekarz. Nie wolno stosować większej niż zalecana dawka preparatu Clexane i w takiej sytuacji należy natychmiast skontaktować się z lekarzem. 

O której godzinie podawać Clexane?

Jeżeli lek Clexane podawany jest raz dziennie, to pora nie ma znaczenia, jednak zawsze należy robić to codziennie o tej samej porze. Jeżeli preparat Clexane stosuje się dwa razy dziennie, to najlepiej robić to o godzinie 8:00 rano oraz 20:00 wieczorem codziennie o mniej więcej tej samej porze. W przypadku wątpliwości skontaktuj się z lekarzem. 

Clexane — stosowanie leku w ciąży i okresie karmienia piersią

Przed zastosowaniem leku Clexane u kobiet w ciąży należy skonsultować się z lekarzem. To on decyduje o możliwości wdrożenia tego preparatu. Szczególną uwagę należy zwrócić na kobiety z mechaniczną zastawką serca, u których występuje zwiększone ryzyko powstawania zakrzepów krwi. Preparat Clexane można stosować w okresie karmienia piersią, jeżeli lekarz wyrazi na to zgodę. Ze względów bezpieczeństwa można przerwać karmienie piersią, jednak nie jest to wymagane.

Clexane — działania niepożądane

U pacjentów stosujących lek Clexane mogą występować skutki uboczne. Rodzaj i nasilenie działań niepożądanych zależą od indywidualnych predyspozycji organizmu i nie dotyczy to każdego pacjenta. Co do zasady Lek Clexane nie wpływa na zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Należy przerwać stosowanie leku Clexane i niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, jeżeli wystąpią ciężkie działania niepożądane, w tym:

• ciężka reakcja alergiczna (wysypka, trudności z przełykaniem, trudności z oddychaniem, obrzęk twarzy, warg, języka, gardła, jamy ustnej lub oczu);
• czerwona, łuskowata, rozległa wysypka z pęcherzami i zgrubieniami pod skórą oraz gorączką (ostra uogólniona osutka krostkowa);
• jakiekolwiek krwawienie, które nie ustępuje samoistnie;
• oznaki nadmiernego krwawienia (np.: osłabienie, bladość, zmęczenie, obrzęk niewiadomego pochodzenia, zawroty głowy z bólami głowy);
• oznaki zablokowania naczynia krwionośnego przez zakrzep krwi, w tym zatorowość płucna (duszność, omdlenie, ból w klatce piersiowej, odkrztuszanie krwi), zakrzepica żył głębokich (zwiększona ciepłota, zaczerwienienie, kurczowy ból lub obrzęk jednej z kończyn dolnych);
• bolesna wysypka, ciemnoczerwone plamy pod skórą. 

Ponadto w trakcie terapii odnotowywano takie działania niepożądane jak m.in.:

• podwyższona aktywność enzymów wątrobowych;
• krwawienie;
• bóle głowy;
• wysypka skórna (pokrzywka);
• obniżona liczba krwinek czerwonych;
• swędząca, zaczerwieniona skóra;
• podwyższona liczba płytek krwi;
• zasinienie lub ból w miejscu wstrzyknięcia;
• większa skłonność do powstawania zasinień;
• różowe plamy na skórze;
• podrażnienie skóry;
• uczucie tkliwości i obrzęku w żołądku (możliwe krwawienie do żołądka);
• nagły nasilony ból głowy (możliwe krwawienie do mózgu);
• duże, czerwone zmiany skórne o nieregularnym kształcie;
• zażółcenie skóry lub oczu, ciemniejsze zabarwienie moczu (możliwe choroby wątroby);
• stwardnienie lub guzek w miejscu wstrzyknięcia;
• wypadanie włosów;
• ciężka reakcja alergiczna (wysypka, trudności w połykaniu lub oddychaniu);
• podwyższona liczba eozynofili we krwi;
• podwyższony poziom potasu we krwi;
• osteoporoza;
• mrowienie, drętwienie i osłabienie mięśni;
• utrata kontroli nad pęcherzem lub wypróżnieniami.

Wszystkie skutki uboczne wraz z częstotliwością ich występowania wymieniono w ulotce dołączonej do opakowania. Wszelkie objawy niepożądane należy zgłaszać lekarzowi prowadzącemu. 

Kiedy nie należy stosować Clexane? Przeciwwskazania, środki ostrożności

Przed rozpoczęciem stosowania leku Clexane należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym oraz zapoznać się z lekarzem prowadzącym. Podstawowe przeciwwskazania do stosowania tego preparatu to:

• uczulenie na enoksaparynę sodową, heparynę, inne heparyny drobnocząsteczkowe (np. tinzaparyna, dalteparyna, nandroparyna) lub jakikolwiek inny składnik leku;
• nasilone krwawienie lub stan medyczny związany z podwyższonym ryzykiem krwawienia (np. wrzody żołądka, niedawno przebyty udar krwiotoczny, niedawno przebyty zabieg chirurgiczny mózgu lub oka);
• reakcja na heparynę powodująca spadek liczby krwinek odpowiedzialnych za krzepnięcie krwi;
• występujące przeciwciała przeciwko enoksaparynie;
• stosowanie leku Clexane w leczeniu zakrzepów krwi i planowane w ciągu 24h: nakłucia lędźwiowego lub zabiegu chirurgicznego w znieczuleniu podpajęczynówkowym, lub zewnątrzoponowym.

W określonych sytuacjach należy zachować szczególne środki ostrożności. Każdy przypadek powinien być indywidualnie oceniony pod kątem zasadności stosowania preparatu Clexane. Szczególnie dotyczy to pacjentów, u których występowały lub występują:

• wszczepiona zastawka serca;
• wrzody żołądka (obecnie lub w przeszłości);
• zapalenie wsierdzia (zakażenie błony wyściełającej od wewnątrz serce);
• niedawno przebyty udar mózgu;
• reakcje na heparynę powodująca spadek liczby krwinek odpowiedzialnych za krzepnięcie krwi (kiedykolwiek);
• nadciśnienie tętnicze;
• choroby wątroby;
• choroby nerek;
• cukrzyca;
• retinopatia cukrzycowa (problemy dotyczące naczyń krwionośnych w oku);
• przebyty niedawno zabieg chirurgiczny oka lub mózgu;
• nadwaga lub niedowaga;
• podwyższone stężenie potasu we krwi;
• przebyta operacja kręgosłupa lub inne problemy z kręgosłupem;
• podeszły wiek (powyżej 65 lat);
• stosowanie leków, które mogą powodować krwawienia. 

Wszystkie wątpliwości w zakresie terapii należy omówić z lekarzem prowadzącym. Stosowanie leku Clexane powinno odbywać się zgodnie z jego wskazaniami i zaleceniami. 

Z czym nie łączyć Clexane? Interakcje z innymi lekami

Pacjent ma obowiązek poinformowania lekarza o wszystkich lekach stosowanych obecnie lub w niedalekiej przeszłości. Jest to związane z tym, że enoksaparyna może wchodzić z nimi w interakcje i wzajemnie zmieniać swoje działanie. Szczególnej uwagi wymagają takie środki farmakologiczne jak: 

• leki zwiększające stężenie potasu we krwi (np. leki moczopędne, sole potasu, niektóre leki stosowane w chorobach serca);
• warfaryna (lek przeciwzakrzepowy stosowany w celu rozrzedzenia krwi);
• ibuprofen, ketorolak, diklofenak lub inne niesteroidowe leki przeciwzapalne;
• aspiryna (kwas acetylosalicylowy), klopidogrel lub inne leki stosowane w zapobieganiu tworzenia się zakrzepów krwi;
• dekstran we wstrzyknięciach (stosowany jako preparat krwiozastępczy);
• deksametazon, prednizolon lub inne leki stosowane w leczeniu astmy, reumatoidalnego zapalenia stawów i innych wskazaniach. 

Wszystkie te substancje wymieniono w ulotce dołączonej do opakowania. O możliwości jednoczesnego stosowania wybranych środków z tej listy z lekiem Clexane decyduje lekarz prowadzący.  

Pytania pacjentów o lek (FAQ)