Pentasa

Właściwość	Wartość
Dostępność	na receptę
Wskazania	wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Crohna
Postać	tabletki o przedłużonym uwalnianiu, granulat o przedłużonym uwalnianiu, czopki, zawiesina doodbytnicza
Dawka	500 mg, 1 g (tabletki), 1 g, 2 g, 4 g (granulat) 1 g (czopki), 10 mg/ml (zawiesina)
Substancja czynna	mesalazyna

Pentasa — co to za lek, jak działa, w jakim celu się go stosuje?

Zgodnie z klasyfikacją medyczną lek Pentasa to preparat o miejscowym działaniu przeciwzapalnym. Ma postać tabletek o przedłużonym uwalnianiu, granulatu o przedłużonym uwalniania, zawiesiny doodbytniczej oraz czopków. Substancja czynna leku Pentasa to mesalazyna. Ze względu na skład, działanie i przeznaczenie preparat ten dostępny jest tylko na receptę po wcześniejszej konsultacji medycznej. Po dostaniu się do organizmu mesalazyna hamuje aktywność cyklooksygenaz i lipooksygenaz, czyli enzymów biorących udział w syntezie prostaglandyn i leukotrienów. Do tego zapobiega syntezie innych mediatorów stanu zapalnego, łagodząc jego objawy. 

Preparat Pentasa przeznaczony jest do stosowania u osób dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku 6 lat lub starszych. Podstawowe wskazania do stosowania leku Pentasa to:

• łagodna i umiarkowana postać wrzodziejącego zapalenia jelita grubego;
• choroba Crohna.

Ile kosztuje Pentasa?

Preparat Pentasa dostępny jest w czterech postaciach oraz w kilku wariantach opakowania, które różnią się stężeniem substancji czynnej. Przy pełnej odpłatności uśredniona cena leku w aptece to:

• Pentasa (tabletki o przedłużonym uwalnianiu, 500 mg, 100 tabletek) - 147,30 PLN;
• Pentasa (tabletki o przedłużonym uwalnianiu, 1 g, 60 tabletek) - 175,20 PLN;
• Pentasa (granulat o przedłużonym uwalnianiu, 1 g, 50 saszetek) - 151,05 PLN;
• Pentasa (granulat o przedłużonym uwalnianiu, 2 g, 60 saszetek) - 350,80 PLN;
• Pentasa (granulat o przedłużonym uwalnianiu, 4 g, 30 saszetek) - 348,65 PLN;
• Pentasa (czopki, 1 g, 28 czopków) - 154,60 PLN;
• Pentasa (zawiesina doodbytnicza, 10 mg/ml, 7 butelek 100 ml) - 89,60 PLN.

Czy lek Pentasa jest refundowany?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami lek Pentasa podlega całościowej lub częściowej refundacji w wybranych wskazaniach medycznych. Za darmo otrzymują go pacjenci poniżej 18. oraz powyżej 65. roku życia we wszystkich wskazaniach wymienionych w decyzji. Ponadto w ramach częściowej odpłatności mogą nabyć go pozostali pacjenci w takich wskazaniach jak: choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Wówczas uśredniona cena preparatu w aptece to:

• Pentasa (tabletki o przedłużonym uwalnianiu, 500 mg, 100 tabletek) - 75,90 PLN;
• Pentasa (tabletki o przedłużonym uwalnianiu, 1 g, 60 tabletek) - 89,50 PLN;
• Pentasa (granulat o przedłużonym uwalnianiu, 1 g, 50 saszetek) - 79,65 PLN;
• Pentasa (granulat o przedłużonym uwalnianiu, 2 g, 60 saszetek) - 179,45 PLN;
• Pentasa (granulat o przedłużonym uwalnianiu, 4 g, 30 saszetek) - 177,30 PLN;
• Pentasa (czopki, 1 g, 28 czopków) - 78,65 PLN;
• Pentasa (zawiesina doodbytnicza, 10 mg/ml, 7 butelek 100 ml) - 56,40 PLN.

Pentasa — czy istnieją zamienniki?

Na rynku dostępne są leki, które zawierają taką samą substancję w tej samej postaci co lek Pentasa. Do zamienników tego preparatu w konkretnej postaci należą m.in.:

• czopki: Asamax 250, Asamax 500, Crohnax, Salaza, Salofalk 1 g, Salofalk 500, Salofalk 250;
• tabletki o przedłużonym uwalnianiu: Asamax 250, Asamax 500, Crohnax, Salaza, Salofalk 500;
• granulat o przedłużonym uwalnianiu: Salofalk, Mesalazin, Asacol;
• zawiesina doodbytnicza: Salofalk, Rowasa.

Wszystkie one dostępne są tylko na receptę. O możliwości ich stosowania decyduje lekarz prowadzący.

Pentasa — jak dawkować?

Stosowanie i dawkowanie leku Pentasa ustalane jest indywidualnie. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty. Poniżej przedstawiono standardowe dawkowanie w zależności od wskazania medycznego. To lekarz dobiera postać preparatu dostosowaną do potrzeb pacjenta. 

Leczenie łagodnej i umiarkowanej postaci wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w czynnej fazie choroby u osób dorosłych:

• dawkowanie ustalane indywidualnie do 4 g na dobę podawane jeden raz na dobę lub w dawkach podzielonych.

Leczenie podtrzymujące łagodnej i umiarkowanej postaci wrzodziejącego zapalenia jelita grubego u osób dorosłych:

• zalecana dawka wynosi 2 g raz na dobę.

Leczenie choroby Crohna w czynnej fazie choroby u osób dorosłych:

• dawkowanie ustalane indywidualnie do 4 g na dobę w dawkach podzielonych.

Leczenie podtrzymujące choroby Crohna w czynnej fazie choroby u osób dorosłych:

• dawkowanie ustalane indywidualnie do 4 g na dobę w dawkach podzielonych.

Leczenie łagodnej i umiarkowanej postaci wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w czynnej fazie choroby u dzieci w wieku 6 lat i starszych:

• dawkowanie ustalane indywidualnie, zwykle od 30 do 50 mg/kg masy ciała na dobę w dawkach podzielonych;
• maksymalna dawka dobowa to 75 mg/kg masy ciała;
• całkowita dawka leku nie powinna przekraczać 4 g na dobę.

Leczenie podtrzymujące łagodnej i umiarkowanej postaci wrzodziejącego zapalenia jelita grubego u dzieci w wieku 6 lat i starszych:

• dawkowanie ustalane indywidualnie, zwykle od 15 do 30 mg/kg masy ciała na dobę w dawkach podzielonych;
• całkowita dawka leku nie powinna przekraczać 2 g na dobę.

Leczenie choroby Crohna w czynnej fazie choroby u dzieci w wieku 6 lat i starszych:

• dawkowanie ustalane indywidualnie, zwykle od 30 do 50 mg/kg masy ciała na dobę w dawkach podzielonych;
• maksymalna dawka dobowa to 75 mg/kg masy ciała;
• całkowita dawka leku nie powinna przekraczać 4 g na dobę.

Leczenie podtrzymujące choroby Crohna w czynnej fazie choroby u dzieci w wieku 6 lat i starszych:

• dawkowanie ustalane indywidualnie, zwykle od 15 do 30 mg/kg masy ciała na dobę w dawkach podzielonych;
• całkowita dawka leku nie powinna przekraczać 2 g na dobę.

U pacjentów leczonych dawką 4 g na dobę, u których w ciągu 6 tygodni nie ma poprawy może dojść do uczynnienia choroby i w takiej sytuacji należy zachować inne leczenie. Nie wolno stosować większej niż zalecana dawki leku. Nie wpływa to na poprawę skuteczności leczenia i może powodować działania niepożądane związane z przedawkowaniem substancji czynnej. W takiej sytuacji należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Pentasa — stosowanie leku w ciąży i okresie karmienia piersią

Nie zaleca się stosowania leku Pentasa u kobiet w ciąży lub planujących ciążę. Lekarz może podjąć decyzję o jego wdrożeniu w tej grupie pacjentek, jednak korzyści z tym związane muszą znacznie przewyższać ewentualne ryzyko. Mesalazyna przenika przez łożysko i może powodować zagrożenie dla płodu. Substancja czynna leku Pentasa przenika też do mleka matki, dlatego leku nie podaje się u kobiet w okresie karmienia piersią. Jeżeli jest to konieczne, to warto przerwać karmienie ze względów bezpieczeństwa. Może to powodować działania niepożądane ze strony dziecka.

Pentasa — działania niepożądane

U pacjentów stosujących lek Pentasa mogą występować skutki uboczne. Nie dotyczy to każdej osoby. Rodzaj i nasilenie działań niepożądanych zależą od indywidualnych predyspozycji organizmu. W przypadku ciężkich objawów należy przerwać stosowanie mesalazyny i niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Dotyczy to takich działań jak:

• owrzodzenia w jamie ustnej, gardle, nosie, na narządach płciowych i w obrębie oczu;
• łuszczenie się skóry;
• zaczerwienione płaskie, tarczowate lub okrągłe plamy na tułowiu;
• rozległa wysypka;
• powiększone węzły chłonne;
• gorączka;
• objawy grypopodobne;
• ostre objawy nietolerancji;
• idiopatyczne nadciśnienie wewnątrzczaszkowe (objawy: zaburzenia widzenia, silny lub nawracający ból głowy, dzwonienie lub brzęczenie w uszach). 

Ponadto w trakcie leczenia odnotowywano takie działania niepożądane jak m.in.:

• wymioty;
• wzdęcia;
• biegunka;
• pokrzywka;
• wysypka;
• ból głowy;
• ból brzucha;
• nudności;
• ostre zapalenie trzustki;
• zwiększona aktywność amylazy;
• zapalenie mięśnia sercowego;
• zawroty głowy;
• zapalenie osierdzia;
• nadwrażliwość na światło;
• łysienie przemijające;
• ból stawów;
• ból mięśni;
• zaburzenia czynności nerek (np.:  zespół nerczycowy, ostre i przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek, odbarwienie moczu);
• alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych;
• eozynofilia płucna;
• zapalenie płuc;
• naciek płucny;
• śródmiąższowa choroba płuc;
• reakcje alergiczne i zmiany włókniste w płucach (np.: skurcz oskrzeli, kaszel, duszność);
• zwiększona aktywność enzymów wątrobowych;
• zapalenie wątroby;
• marskość wątroby;
• zastoinowe zapalenie wątroby;
• niewydolność wątroby;
• zwiększone stężenie wskaźników cholestazy;
• reakcje podobne do tocznia rumieniowatego;
• przemijająca oligospermia;
• ciężka postać wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (pancolitis);
• neuropatia obwodowa;
• niedokrwistość;
• niedokrwistość aplastyczna;
• leukopenia;
• agranulocytoza;
• neutropenia;
• pancytopenia;
• granulocytopenia;
• małopłytkowość;
• kamienie nerkowe;
• i inne.

Wszystkie skutki uboczne wraz z częstotliwością ich występowania wymieniono w ulotce dołączonej do opakowania. Wszelkie objawy niepożądane należy zgłaszać lekarzowi prowadzącemu.

Jakie są przeciwskazania do stosowania Pentasa?

Przed rozpoczęciem stosowania leku Pentasa należy skonsultować się z lekarzem oraz dokładnie zapoznać z ulotką dołączoną do opakowania. Przeciwwskazania do przyjmowania tego preparatu w dowolnej postaci to:

• uczulenie na mesalazynę lub jakikolwiek inny składnik leku;
• uczulenie na slaicylany (np. aspirynę);
• występujące kiedykolwiek: wysypka skórna o ciężkim nasileniu, łuszczenie się skóry, owrzodzenia lub pęcherze w jamie ustnej po przyjęciu mesalazyny;
• skaza krwotoczna;
• choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy;
• ciężkie zaburzenia czynności wątroby;
• ciężkie zaburzenia czynności nerek.

Jeżeli występuje jakiekolwiek przeciwwskazanie z tej listy, to należy niezwłocznie poinformować o tym lekarza. Wszystko po to, aby zadbać o bezpieczeństwo prowadzonej terapii.

Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując Pentasa?

W określonych przypadkach należy zachować szczególne środki ostrożności w trakcie stosowania leku Pentasa. Każdy pacjent powinien podlegać indywidualnej i szczegółowej diagnostyce. Środki ostrożności należy zachować zwłaszcza u osób, u których stwierdzono takie stany lub choroby jak:

• uczulenie na sulfasalazynę;
• zaburzenia płuc;
• astma oskrzelowa;
• odczuwanie silnego lub nawracającego bólu głowy, dzwonienia w uszach, zaburzeń widzenia (wymaga pilnego kontaktu z lekarzem);
• jednoczesne stosowanie: leków zaburzających czynność nerek, azatiopryny, 6-merkaptopuryny, tioguaniny.

Ponadto stosowanie leku Pentasa może wywoływać u pacjenta poważne skutki uboczne, które wymagają pilnego kontaktu z lekarzem. Preparat ten należy stosować bardzo ostrożnie. Wśród potencjalnych skutków wymienia się m.in.:

• kamienie nerkowe (możliwy ból brzucha, krwiomocz);
• reakcja polekowa z eozynofilią i objawami ogólnymi - DRESS;
• zespół Stevensa-Johnsona;
• toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka;
• reakcje nadwrażliwości serca (np. zapalenie mięśnia sercowego i zapalenie osierdzia);
• zaburzenia składu krwi;
• ostre objawy nietolerancji (np.: ostry ból brzucha, skurczowe bóle brzucha, wysypka, silny ból głowy, gorączka);
• czerwonobrązowe przebarwienie moczu.

Wszelkie wątpliwości w zakresie leczenia należy omówić z lekarzem prowadzącym, a następnie postępować zgodnie z jego wskazówkami. W ten sposób zmniejsza się ryzyko wystąpienia skutków ubocznych.

Z czym nie łączyć Pentasa?

Pacjent ma obowiązek poinformowania lekarza o wszystkich lekach stosowanych obecnie lub w niedalekiej przeszłości. Jest to związane z tym, że Pentasa może wchodzić z nimi w interakcje, powodując zmianę działania lub skutki uboczne. Szczególnej uwagi wymagają takie środki farmakologiczne jak:

• sulfasalazyna;
• 6-merkaptopuryna;
• azatiopryna;
• warfaryna;
• tioguanina.

Wszystkie te substancje wymieniono w ulotce dołączonej do opakowania. To lekarz decyduje o możliwości przyjmowania wybranych leków z tej listy z preparatem Pentasa. Należy stosować się do jego zaleceń, aby zmniejszyć ryzyko niekorzystnych interakcji medycznych.

Pentasa — skład leku

Podstawowy składnik leku Pentasa we wszystkich postaciach to substancja czynna mesalazyna. Pozostałe składniki pomocnicze to:

• tabletki o przedłużonym uwalnianiu: etyloceluloza, powidon, talk, magnezu stearynian, celuloza mikrokrystaliczna;
• granulat o przedłużonym uwalnianiu: powidon, etyloceluloza;
• zawiesina doodbytnicza: sodu pirosiarczyn, disodu edetynian, kwas solny, sodu octan, woda oczyszczona;
• czopki: makrogol 6000, powidon, magnezu stearynian, talk.

Pytania pacjentów o lek (FAQ)